Geschiedenis van de sojaboon

China - Sojabonen werden reeds gecultiveerd in China in de 11de eeuw VC, waarschijnlijk als een van de eerste gewassen geteeld door de mens. Het eerste geschreven verslag dateert van 2200 VC en is een handleiding voor Chinese landbouwers met adviezen voor het verbouwen van sojabonen. De Chinezen vereerde de sojaboon als een van de vijf heilige gewassen en beschouwden de sojaboon zowel als voedsel als geneesmiddel. In de loop van de volgende eeuwen verbeterde de Chinezen de teelt van sojabonen. Later zouden andere volkeren de voordelen van de sojaboon inzien en starten met de verbouwing ervan.

Rest van van Azië - De eerste eeuwen NC verbreide de teelt van sojabonen zich uit naar centraal en zuidelijk China en Korea. In de 7de eeuw bereikte de teelt van sojabonen eerst Japan, en daarna Indonesië, de Filippijnen, Vietnam, Thailand, Maleisië, Birma, Nepal en noordelijk India.

Europa - In de 17de eeuw brachten de Missionarissen de sojaboon naar Europa maar het Westers klimaat en de bodemgesteldheid waren niet optimaal voor de sojateelt.

De Verenigde Staten - De sojaboon werd in de vroege 19de eeuw geïtroduceerd in de Verenigde Staten niet als voeding maar als ballast van schepen. De teelt van sojabonen kwam pas opgang na 1945.

Geschiedenis van tempeh

Indonesië - De verwerking van tempeh is mogelijk wel de oudste voedseltechnologie in de geschiedenis van de Indonesiërs. Serat Centhini, een boek dat in de 16de eeuw wordt gepubliceerd, verwijst naar de productie van tempeh. Tempeh zou door de Chinezen kunnen geïntroduceerd. Ze maakten een gelijkaardig product koji, dat bestond uit gepelde sojabonen die met Aspergillus schimmel werden vergist. Het gebruik van Rhizopus als tempeh starter in Indonesië kan toe te schrijven zijn aan de betere aanpassing van Rhizopus aan het Indonesische klimaat. De eerste verwijzing naar tempeh in Europa dateert uit 1875 in een Javaans-Nederlands woordenboek. De stijging van de populariteit van tempeh in Java en zijn verspreiding naar andere delen van Indonesië en andere landen van de wereld begon in de 20ste eeuw. Rond 1970 werd het bananenblad vervangen door plastiek zakken als container voor de productie van tempeh.

Europa - In Europa is tempeh is bekend gemaakt door Nederlanders die ooit Indonesië koloniseerden. In 1895 maakten de Nederlandse microbioloog en chemicus Prinsen Geerligs de eerste poging om de tempeh schimmel te identificeren. De eerste tempehbedrijven in Europa waren begonnen in Nederland door immigranten uit Indonesië. Het eerste Engelse geschreven artikel verscheen in 1931 in het boek "Groenten van Nederlandse Oost-Brits-Indië", dat door J.J. Ochse werd geschreven. Het eerste populaire artikel over tempeh was een 7 paginaverhaal dat in Frankrijk in 1982 in Le Compas werd gepubliceerd.

VS - In de Verenigde Staten startte de bekendheid van tempeh slechts in 1946 met de publicatie van "Mogelijke Bronnen van Proteïnen voor het Voeden van het Kind in Onderontwikkelde Landen", in het Amerikaanse Dagboek van Klinische Voeding. In de jaren '60 was er vernieuwde belangstelling in tempeh met onderzoek naar tempeh bij de Cornell Universiteit (New York) en op het Noordelijke Regionale Onderzoekscentrum van USDA (Illinois). In 1961 was Mary Otten de eerste die begon met de productie van tempeh. De grote verdienste voor het introduceren van tempeh bij het Amerikaanse publiek gaat naar "The Farm", een grote geestelijke en landbouwgemeenschap in Summertown (Tennessee). De eerste commerciële tempehwinkel was begonnen in 1975 door M. Gale Randall in Undadilla, Nebraska. Een artikel door R. Rodale in "Preventie" in Juni 1977 bracht hem en zijn winkel nationale bekendheid. In de jaren '80 toen de tempehindustrie zich uitbreidde, toonden de media nieuwe belangstelling en heel wat artikelen verschenen in wetenschappelijke dagboeken. In 1983 werd ongeveer 1 miljoen kg commerciële tempeh geproduceerd.

Ontwikkelingslanden- In de jaren '40 probeerde Van Veen om tempeh in Zimbabwe te introduceren. Maar zijn pogingen om tempeh als goedkope bron van proteïne in Zimbabwe en andere ontwikkelingslanden (Afrika en Zuid-Amerika) te introduceren mislukte, vooral omdat de lokale bevolking geen ervaring met door schimmels vergist voedsel.

Huidige trends - In Europa, de V.S. en andere industrielanden stijgt de interesse voor tempeh, door de stijgende interesse van gezonde voeding en vegetarisme.